Guido en Natascha op Wereldreis

Japan

Konnichiwa! Japan, een duik in een totaal andere wereld, in totaal anders en soms ondefinieerbaar eten, in een mooie en bijzondere cultuur, in een ongelofelijk schoon en strak geregeld land, maar bovenal een duik in een land waar de bevolking opvallend vriendelijk, behulpzaam en trendy is!

Waar moeten we beginnen? Bij het shoppen, het eten, de tempels of de taal? Japan heeft in twee weken tijd ongelofelijk veel indrukken bij ons achtergelaten!

Het begint bij de taalbarriere ... we hebben nog nooit in een land gereisd waar zo weinig Engels wordt gesproken. De Japanse taal kent veel minder klanken dan andere talen en daarom is het voor hen veel moeilijker om Engels te leren. Bovendien zijn ze van nature wat verlegen wat het extra lastig maakt om Engels te (durven) spreken. Het is dus een hele uitdaging om door dit land te reizen. Alles wordt opens een avontuur, van het kopen van een metrokaartje uit de automaat tot het bestellen van eten. Een andere bijkomstigheid is dat de Japanse taal alleen tekens kent en niet het normale alfabet, waardoor je op de menukaart niet eens de drankjes van het eten kunt onderscheiden, laat staan dat je weet of het noedels, kip of rauw paardenvlees is. Gelukkig hadden wij een boekje Engels-Japans gekocht met veel tekeningen erin, waardoor we veelal een kip of vis konden aanwijzen en dan verder maar afwachten wat er geserveerd wordt. Gelukkig heeft een aantal restaurantjes foto`s van de gerechten, zodat je nog een enkel idee hebt en in de grote steden heb je af en toe het geluk van een Engelstalige kaart.

Ook de Lonely Planet helpt enorm als het gaat om de Japanse keuken. Kijk, sushi en sashimi kennen we allemaal wel, maar izakaya, yakitori of okonomiyaki wordt lastiger. De eerste is erg leuk, herkenbaar aan de rode lampionnen aan de buitenkant. Het is de Japanse versie van een Ierse pub waar je ook heerlijk kunt eten. Yakitori zijn bbq stokjes en het okonomiyaki restaurant lijkt nog het meest op de Japanse restaurants zoals wij die in Nederland kennen en waar het eten voor je op een gietijzeren plaat wordt bereid. Echter, de ingredienten zijn weer niet vergelijkbaar met die in Nederland (net als de Chinees in Nederland in geen velden of wegen lijkt op de restaurants in China). En ook Conimex brengt niet de Indonesische keuken in huis, zoals je die in Bali, Lombok of Papua voorgeschoteld krijgt. Dat leer je allemaal snel genoeg als je aan het reizen bent. We dwalen af ... Als je in Japan een winkel of restaurant binnenkomt, dan roept iedereen (van de serveersters tot het keukenpersoneel) heel hard Irasshaimase!!!, oftewel Welkom! Zo weten alle gasten dat er nieuwe gasten zijn binnengekomen en dat geldt ook voor het vertrek. We hebben geen idee wat ze dan precies roepen, maar het zal wel neerkomen op iets van `houdoe en bedankt, ole, ole` ;-)

Het merendeel van de straten heeft geen naambordje of alleen in Japanse tekens. Een kaartje van de stad is dus onmisbaar, maar dan nog is het af en toe best zoeken. En op het moment dat je ook maar even staat te twijfelen, komt er wel iemand naar je toe die of gebrekkig of geen Engels spreekt, maar die wel graag met je meeloopt naar het punt dat je zoekt. Zo bracht een zakenman uit de metro ons vijftien minuten lopen naar de plaats van bestemming en wandelde vervolgens weer terug naar de metro om naar huis te gaan. Dit hebben we vaak meegemaakt en we kwamen er al snel achter dat met zo`n vriendelijke en behulpzame bevolking je er met handen en voeten altijd uitkomt! Voordat we naar Japan gingen hadden wij toch wel een cliché beeld van de Japanner. Zakelijk pak, gestresst, met laptop en mobiele telefoon in de overvolle metro. Uiteraard zijn die er wel, maar het is hier veel relaxter dan je verwacht. Tokyo bruist, maar is geen gestresste stad. Alles is namelijk strak georganiseerd. De treinen en metro`s lopen tot op de seconden stipt op tijd, niemand dringt voor, niemand belt of praat hardop in de trein, oude mensen worden nog voorgelaten en het zakelijke pak wordt bij de jongere generaties verruild voor een pak zonder stropdas, een broek zonder bandplooi, hippe schoenen en strakke blouses. De Japanners en met name de jongeren zijn hypermodern, hebben allemaal een mobieltje en een I-pod, maar niemand haalt het in zijn hoofd om de muziek zo hard te zetten dat iedereen het hoort. Etiketten staan hier in een hoog vaandel! Niemand gooit kauwgom op de straat, de trein ziet er na twee uur rijden nog steeds spik en span uit, niemand loopt door roodlicht en buiten op de stoep wordt niet gerookt omdat dat niet mag. Enne ... de meeste bonnen worden uitgedeeld aan verkeerd geparkeerde fietsen ... euh ... dat wil zeggen fietsen die tegen een rekje of een muur aangeparkeerd staan. Als ze dit in Amsterdam invoeren, is de stad binnen de kortste tijd schathemeltje rijk!

Japan zou het land van m`n dromen kunnen zijn. Geen enorme files, iedereen en alles is strak op tijd, normen en waarden zijn hoog en het is er onvoorstelbaar schoon. Zelfs de toiletten op de metrostations of elk willekeurig ander openbaar toilet is brandschoon. Het gaat zelfs zo ver dat de wcbril computergestuurd is. Je hoeft maar op een knopje te drukken en vervolgens wordt de bril schoongemaakt of je billen schoongesproeid. En in de bergen waar het nogal koud kan zijn in de winter zijn de wcbrillen voorverwarmd. Er zit zelfs een knopje met een muzieknootje op. Als je hier op drukt, hoor je het geluid van het doortrekken van het toilet en het bordje met uitleg geeft aan dat je dit kunt gebruiken om andere `geluidjes` onhoorbaar te maken voor andere gasten... Er hangt zelfs een bordje om aan te geven hoe je op het toilet moet gaan zitten en vooral hoe niet, zie foto`s. Tja, Japan heeft zo zijn voordelen, maar na een tijdje kreeg ik er een rebels gevoel van. Je hebt juist zin om even iets te doen wat niet mag of niet in de lijn der verwachting ligt. Mensen doen nooit iets geks of onverwachts, daardoor krijg je juist zin om door het rode stoplicht te lopen of hard te gaan zingen in de trein. Ha, ha ...dit laatste hebben we dan ook zeker toegepast toen Guido vrijdag jarig was. We zaten in de trein naar een bergdorpje en daar stapte een Nederlands gezin in met twee kleine meisjes van 2 en 3. Toen ze hoorden dat Guido jarig was, begonnen ze spontaan en zo hard mogelijk `lang zal die leven` te zingen. De Japnners in de trein waren zeker niet geirriteerd, maar wel in een shock. Wat gebeurt hier nou? Ik heb vreselijk gelachen. Doe eens gek, je leeft maar 1 keer, zou ik tegen ze willen zeggen.

Wat hebben we allemaal gezien en gedaan? In ieder geval heel veel tempels en shrines gezien. Erg mooi en weer anders dan in andere boedistische landen, maar na de zoveelste ben je wel een beetje tempelmoe zoals ze het hier bij het VVV kantoor al noemen. Guido kon er geen genoeg van krijgen, maar ik ben lekker een paar middagjes gaan shoppen. Zowel Tokyo als Kyoto zijn echter shoppersparadijsjes. Prijzen liggen gelijk aan Nederland, maar het winkelpersoneel is alles behalve opdringerig. Ze pakken elk kledingstuk van je aan en lopen af en aan om de juiste maat voor je te halen. Ook hier veel rituelen! Schoenen uit voor je het pashokje in gaat, vervolgens een speciaal doekje over je hoofd zodat de make-up niet in de kleding komt en niet zelf je kleding naar het pashokje brengen, dat doet het personeel voor je. Ik moet zeggen, daar kan ik allemaal wel aan wennen.

Normaal gesproken zijn Guido en ik niet zo van die stedenliefhebbers, maar in Tokyo zijn we veel langer gebleven dan verwacht. Tokyo bestaat uit veel verschillende wijken, die eigenlijk stadjes op zichzelf zijn. Shibuya is heerlijk om te winkelen, Shinjuku is leuk om te happen en stappen, Centrum geeft toegang tot het paleis en de tuinen en in Harajuku kijk je op zondag je ogen uit. En niet te vergeten de enorme vismarkt die elke ochtend om vier uur start met kilo`s tonijn!

Het metronetwerk heb je snel genoeg door en zo hop je voor nog geen 5 euro per dag onbeperkt van de ene kant van de stad naar de andere. Na een aantal dagen Tokyo hebben we een driedaagse treinpas gekocht voor Oost Japan (aanbieding voor 60 euro drie dagen onbeperkt reizen, terwijl een enkele reis van twee uur al snel zo`n 40 euro kost).

Met de shinkansen (250 km per uur) naar Nagano (winter Olympische Spelen) en door naar Matsumoto. Leuk dorpje met een prachtig oud houten kasteel waar de samurai vroeger het dorp bewaakten. Daar bood een Japanse meid aan om ons door het kasteel te gidsen. Ze wilde er niet voor betaald worden, maar graag haar Engels oefenen. Nou, prima! Het werd een hartsikke leuke rondleiding, waarbij we meteen veel konden vragen over de Japanse cultuur. Bijvoorbeeld waarom de Japanse meiden niet bruin willen worden en de hele dag met een parasolletje lopen? Ze zijn bang dat hun huid sneller veroudert als het bruin wordt en dus willen ze spierwit blijven. Wit zijn wordt hier toch wel als een schoonheidsideaal gezien, kijk maar naar de geisha`s die zich helemaal wit poederden. Je begrijpt dat ik met mijn inmiddels bijna zwarte huid niet het mooiste plaatje was. De R wordt door de Japanners als een L uitgesproken, maar al snel wenden we aan woorden als samulai, celeblate en celemony. Van onze lieve gids kregen we de tip om in Doma Doma te gaan eten, een Japans restaurant waar heerlijke en gezonde hapjes op het menu staan, waar veel jongeren komen en waar een gezellige sfeer hangt. Doma Doma is een keten en dus werd het al snel 1 van onze favoriete restaurantjes.

Vanuit Matsumoto met de bus naar Kamikoche middenin de Japanse Alpen. Je waant je direct in Oostenrijk of Zwitserland met houten chalets en loopbruggen. Hier is echter alles keurig aangelegd, zo ook de wandelpaden, hetgeen wij altijd iets minder mooi vinden. De bebouwing is in Japan doorgaans erg saai, architecten kunnen hier nog hard aan het werk. Behalve in de ryokans, een ryokan is een oud Japans huis helemaal van oud gemaakt dat dienst doet als een hotel. In de kamer liggen tatami (rotan) matten op de grond waar `s avonds matrassen op worden gelegd. Ze maken de bedden voor je op als jij in het badhuis van het hotel bent. Zo`n badhuis is echt heerlijk, dit ga ik zeker missen!! Mannen en vrouwen gescheiden, als je binnenkomt leg je je spullen in een mandje, vervolgens ga je naakt het bad binnen. Je zit op een krukje en daar zeep je jezelf helemaal in met heerlijke shampoos, vervolgens afdouchen, dan het zeer warme bad in en vervolgens weer douchen. Overal was aangedacht, doucheschuim, shampoo, conditioner, scrubgel, facewash, eeltborstel en natuurlijk een box waar je je kindje in kunt zetten, ongelofelijk die Japanners. Zo vies als de mensen in Papua waren, zo schoon zijn de Japanners. Het is heel grappig om met die Japanse meiden zo`n bad in te gaan, met gebrekkig Engels komt er altijd wel een leuk gesprekje op gang, wel raar als je zo naakt naast elkaar zit. En al snel valt op dat Gilette hier geen goede zaken doet...

Na een prachtige wandeling in Kamikoche pakten we de bus naar Takayama. We hadden wel langer in de Japanse Alpen kunnen blijven, maar het is hier heeeel erg duur. Een overnachting kost als snel 150 euro waarbij je een Japans ontbijt en avondeten krijgt. Meer dan de helft van het eten is ondefinieerbaar of wat mij betreft niet zo smakelijk, bijvoorbeeld rauwe octopus bij het ontbijt (gelukkig had ik nog een broodje pindakaas bij me). Takayama is een prachtig oud dorpje met nog heel veel houten huisjes en heel veel eettentjes waar ze van alles en nog wat met rijst maken en je alles mag proeven. Al snel herken je de koeken die smaken als de Japanse zoutjes en waar je volgens Sonja Bakker geen schuldgevoel over hoeft te hebben. Na twee nachtjes slapen in een Ryokan zijn we met de bus naar Kyoto gereisd.

Kyoto is de culturele hoofdstad van Japan, heel veel prachtige tempels en shrines. We worden voor ons gevoel op de snelweg afgezet en ergens moet een manier zijn om in het centrum te komen. Niemand spreekt Engels en er is nergens openbaar vervoer te vinden. We spreken een meisje aan en die wordt op dat moment door een vriendin van haar opgehaald en ze bieden meteen aan om ons naar het centrum te brengen. Zo behulpzaam, uiteindelijk blijkt het nog wel 20 minuten rijden! We slapen zo veel mogelijk in ryokans en daar is het onbijt niet inclusief en dat vinden we heerlijk. We kopen broodjes en beleg in de supermarkt en gaan vervolgens aan de waterkant zitten om te ontbijten. Een heerlijk vakantiegevoel! Daarna nog een bakkie koffie bij Starbucks (tja, lekker Amerikaans, maar wel de beste koffie van Japan) en dan weer te voet van de ene bezienswaardigheid naar de andere en natuurlijk nog wat shoppen (ik heb na zes maanden een aardige collectie tassen ;-)

Na een aantal dagen Kyoto met de bus naar Tokyo. Veel mensen kiezen voor de nachtbus, maar we wilden graag nog wat meer van Japan zien en dus zaten we om negen uur in de bus voor een prachtige rit door een heuvelachtig gebied met veel rijstvelden. Op Guido`s verjaardag nog naar Nikko, een plaats anderhalf uur van Tokyo, hetgeen 1 van de meest toeristische plaatsen van Japan is. Toeristisch betekent hier echter niet dat je hordes buitenlanders tegenkomt, maar juist heel veel Japanners zelf. We zijn sowieso in Japan weinig toeristen tegengekomen. Nikko wordt jaarlijks door 10.000 buitenlanders en 2 miljoen Japanners bezocht. Japanners zijn in eigen land hetzelfde als op een tour door Europa. Op elke foto staan zijzelf met op de achtergrond een berg of tempel.

Vanuit Nikko besloten we eerst door te gaan naar een ander plaatsje een half uurtje verder. We hadden daar een heerlijke onsen (thermal spring) verwacht, maar in werkelijkheid was het een oersaai dorpje waar alleen maar senioren kwamen voor een kuuroordje. Het was Guido`s verjaardag en dus besloten wij op zoek te gaan naar een leuk restaurantje. De meeste waren echter om zes uur nog niet open en dus besloten we eerst in bad te gaan en daarna te gaan eten. Inmiddels was het half acht en toen bleek bijna alles dicht, op 1 Izakaya na waar vier vrouwen op leeftijd gezellig zaten te happen. We werden warm ontvangen en met ons vertaalboekje en het eten dat op tafel stond bestelden wij wat rijst, groenten en sashimi. Al snel kwam daar van alles en nog wat bij dat we niet besteld hadden en ging de karaokemachine aan. De eerste dame zong prachtig, maar het valse geschreeuw van de tweede ging door merg en been. We hebben meegeapplaudiseerd en dat moedigde aan tot meer karaoke. Ook wij werden uitgenodigd te zingen, maar dat wilden we ze niet aan doen. Vervolgens werd ik uitgenodigd om te komen stijldansen, maar de quickstep gaat in Japan toch wat anders dan bij ons. Op mijn blote voeten (want schoenen moeten uit als je op de grond gaat eten) heb ik vreselijk gelachen om het dansje met de vrouw die ook nog eens een kop kleiner was dan ik. Ja, in Japan heb ik een gemiddelde lengte.
Toen Guido even naar buiten liep om een telefoontje aan te nemen, heb ik de dames in gefluisterd dat hij jarig was en ze bedachten meteen een plan. Zodra die binnenkwam werd hard Happy Birthday gezongen en ze konden maar niet geloven dat hij 41 was geworden. Ze dachten waarschijnlijk, dan maken wij ook nog een kansje ;-)
Aangezien lieve vrienden van ons, Nynke en Hidde, om twee uur in Nederland elkaar het ja-woord gaven, hebben wij op datzelfde tijdstip een flesje sake opengemaakt en geproost op een gelukkig en werelds leven samen! Zo werd ons avondje in dit oersaaie dorp uiteindelijk een avond om niet te vergeten!

Wellicht vragen jullie je af, is Japan geen vreselijk duur land? Nou, ja en nee. Accommodatie en vervoer zijn vrij prijzig. Een budgethotel kost al snel 60 europ per kamer per nacht (een jeugdherberg is hier met z`n tweeen zelfs duurder) en een treinkaartje is zonder Railwaypas ook erg duur. Je kunt alleen buiten Japan is een goedkope Railwaypas kopen en dat is ook zeker aan te bevelen als je naar Japan op vakantie gaat. Dan kun je voor 100 euro vijf dagen onbeperkt treinen. Eten kan duur zijn, maar je kunt ook prima voor 15 euro per persoon gegeten en gedronken hebben. We hebben zelfs een keer voor een euro of zes gegeten, een heerlijke noedelschotel met veel groenten en een biertje. Daar zitten ook veel locals en kies je gewoon het dagmenu. Brood, vleeswaren, frisdrank, etcetera is qua prijzen gelijk aan Nederland, alleen fruit is ontzettend duur. Een grote perzik kost 1,50 euro en een appel 1 euro. Bovendien zijn de Japanse appels wat mij betreft absoluut niet zo lekker als in de Nederlandse, maar ik ben als Betuws meisje misschien ook wat verwend. Japan is dus niet te vergelijken met Thailand en Indonesie, maar laat je niet afschrikken door alle verhalen, je kunt er ook prima met een lager budget doorheen reizen.

En last but not least ... de slippertjes. Dit is toch weer een ritueel apart. Zodra je een ryokan binnenkomt, moet je je schoenen uitdoen en speciale slippertjes aantrekken. Zodra je je hotelkamer binnenstapt, moeten deze slippertjes weer uit en loop je met je blote voeten over de rotan matten. Je bagage blijft in het voorportaaltje en zeker niet op de matten. Als je naar het toillet gaat trek je de slippers weer aan en als je de wcdeur opendoet, doe je de slippers uit en trek je de speciale wcslippers aan. Daarna uiteraard direct weer omwisselen. Naar het badhuis trek je je Yukata aan (een Japanse badjas) aan, links over rechts en niet andersom en aan de voorkant strikken, ook voor de heren.

Tja ... Japan het land van de rijzende zon, de sushi en sashimi, de lieve en trendy mensen en ... de slippertjes! Wij gaan het missen, maar nu op naar Singapore waar we vreselijk veel zin hebben om Marie Helene, een oud collega van Guido en haar man te bezoeken!!

Reacties

Reacties

Rien Crooij

Telkens weer smullen van jullie verhalen. Niet alleen van de inhoud maar ook van de verteltrant. Chapeau !
Blij dat jullie het in partjes aan ons toedienen, na terugkomst is het niet in één sessie te vertellen en te verteren.

Tinie van der Aar

Wat een heerlijk verslag,Natascha wat een aan schouwelijk verhaal ik zie als het ware voor mijn ogen gebeuren wat daar plaatsvind en geniet er weer volop van.Lieve groetjes en verder veel plezier .Tinie

Hans en Elly

Wat een prachtig verhaal jongelui, het is wel een heel andere wereld met al die rituelen, maar dat maakt het allemaal zo spannend. Veel liefs Elly en Hans

Victor en Marielle

He buurtjes. Het blijft gewoon fantastisch!!
Guido, nog proficiat met je verjaardag. Natascha, wanneer ben jij nog eens jarig? Vandaag is jullie buurjongen 1 jaar geworden. Morgen is jullie buurman jarig. Heel gezellig geweest vandaag, we hebben op het plein lekker in de zon gezeten en gevoetbald. Niet zo verassend als japanse dames die voor je zingen :-)
Het is leuk te zien dat jullie in hoog tempo door blijven gaan. Je vraagt je af, of er een moment komt dat je het reizen een beetje zat bent en een plek zoekt waar je je even "thuis" kunt voelen. Ik merk daar bij jullie nog niks van.
Japan is gestegen op mijn reiswensenlijstje, na jullie verhalen. leuk hoor.
Ik zie ook vaak foto's van jullie 2 verwerkt in het verhaal. Jullie zien er gelukkig uit, ook saampjes. Mooi hoor. Jullie hebben dadelijk wel heel veel samen meegemaakt!

Disfrute en ik kan niet wachten op het volgende verhaal.
Liefs Luuk, Lara, Marielle en Victor

Dennis

ahh, dit is het ideale begin van de week. Maandagochtend lekker starten met een bakkie koffie en julllie mooie verhalen. Des te gezelliger dat Reinoud ook naast me zit en in jullie verhaal zit.

Gezellig he, Reinoud!

Ben weer benieuwd naar het volgende verhaal!

Mzl Dennis

reinoud

Ja hoor, Dennis & ik, 1 pot gezelligheid, voorover gebogen, koffie in je handen en even lezen hoe het leven er ergens anders uit ziet... Echt zo'n gezellige maandagmorgen bijklets gevoel.... :-)

Marieke

Voor mij een gezellig maandagmiddag bijklets gevoel hier vanachter mijn bureautje onder de watertoren in IJmuiden! ;-)

Wat een geweldig verhaal over dit bijzondere land..! Hoe moet dat nu met mijn reiswensenlijstje? Die groeit en groeit en groeit.....eerst naar Afrika! Dat begint ook al op te schieten!

Heel veel liefs & ik kijk al uit naar het volgende verhaal!
Marieke

Mark van der Aar

Hey Guido en Natascha,
Ik vind het interessente verhalen van jullie.Gaaf...
Ik ben een paar weken verhuisd en een huis gekocht.Dat gaat het goed.
Nog veel plezier verder...
Groetjes, Mark

Frans en Ria

Hoi Guido en Natscha,
We zijn net terug van onze vakantie in "ZEELAND" ook mooi hoor en dan gelijk aan het reisverslag WHOW wat boeiend toch (ps ik heb wel het idee dat Guido wat afgevallen is ! of is dat vanwege het harde leven daar bergtoppen op en af!
Oh ja nog gefelicteerd met je verjaardag.
Hopelijk blijven de verhalen komen en de mooie foto's we kijken er weer naar uit, groetjes uit Oss

Annie en Mari

hoi daar luitjes in het verre oosten.
jullie vermaken je goed gezien de verhalen en foto's.
wij vinden het prachtig om dit alles te volgen.
Natascha en Guido natuurlijk ook,van harte gefeliciteerd
met je verjaardag.
blijf lekker genieten samen ,wij doen dat zeker ook.
heel veel gr. uit Wamel.

Peter Bos

Hoi Guido en Natasha,
Japan is overweldigend apart en dat kenmerkt hun geschiedenis natuurlijk ook zo. Misschien krijg je nog een kansje om de Kobebiefstuk te proberen (slechts 150 dollar voor een steak, maar dan heb je wel wat!). Heel veel plezier in Singapore en doe aub de groeten aan Marie Helene Piederiet: ik denk nog regelmatig aan hoe het met haar zal gaan. Houdoe!

Peter

desiree

hoi Guido en Natasha,

Wat heerlijk om jullie verhalen te lezen, echt geweldig!Ben blij dat ik nog net op tijd bij jullie op de hyves terrecht kwam. Natasha jij moet echt wat gaan doen met die verhalen, denk dat er heel wat afnemers van zo'n reisguide (op die manier geschreven) zullen zijn.
Feestweek Spaarndam weer voorbij, ben vrijdag geweest was gezellig veel oude bekende gezien en gedouched onder de biergooiers(weer eens wat anders dan vriendelijke dames en karaoke, lijkt mij ook wel wat).
Nog heeeeeeeeeeel veeeeeeeeeeel reisplezier met z'n tweetjes en veel plezier in Singapore, kuzzzzzie

Roland

He Guido en Natascha,

Ik ben weer veilig aangekomen in Amsterdam. Helaas zonder mijn bagage, dus daar moet ik nog even achteraan.

Ontzettend veel plezier in India en kijk uit naar jullie bericht (en foto's!) over Singapore ;-).

Cheers, Roland

{{ reactie.poster_name }}

Reageer

Laat een reactie achter!

De volgende fout is opgetreden
  • {{ error }}
{{ reactieForm.errorMessage }}
Je reactie is opgeslagen!